Achtergrondartikel
AWVN, UWV en Deloitte hebben de verrassende, verborgen matches op de arbeidsmarkt onderzocht die kunnen helpen om krapte én werkloosheid te verminderen. Het onderzoek wordt naar verwachting eind 2018 afgerond.
Aan het eind van dit jaar zal het aantal vacatures dat in 2018 is ontstaan boven de één miljoen uitkomen. Tegelijkertijd zijn ruim één miljoen mensen op zoek naar (meer) werk. De grote uitdaging van nu en de toekomst is om het gat tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te overbruggen. Een kansrijke weg is om de competenties en taken in kaart te brengen die achter functietitels en beroepen schuilgaan. Zijn er niet veel meer matches te maken als we naar deze aspecten kijken?
Zoals aangekondigd op het AWVN-jaarcongres 2018, voert AWVN samen met Deloitte en UWV een onderzoek uit waarin we die vraag willen beantwoorden. Uit de eerste resultaten blijkt dat er verrassende, verborgen matches zijn die kunnen helpen om krapte én werkloosheid te verminderen. Het onderzoek wordt naar verwachting eind 2018 afgerond, hieronder vindt u een aantal eerste resultaten.
Animatie: verborgen matches op de arbeidsmarkt
Drie verrassende voorbeelden verborgen matches
Uit de eerste onderzoeksresultaten komen verrassende voorbeelden naar voren van functies die op competentie- en taakniveau hoog met elkaar matchen. Dit kan inspiratie bieden bij de zoektocht naar kansrijker werk.
Van receptionist naar inkoopmedewerker
Onder de werkzoekenden zijn relatief veel mensen die als receptionist hebben gewerkt. Voor hen is het vrij lastig om opnieuw werk in dezelfde functie te vinden. Uit ons onderzoek blijkt dat de competenties en taken van een receptionist bijvoorbeeld vrij sterk overeenkomen met meer commerciële functies, zoals inkoopmedewerker. Net als receptiewerk vereist inkoopwerk accuratesse en maken administratieve handelingen een groot deel van het werk uit. Volgens informatie van UWV is de kans op werk voor medewerker inkoop beduidend beter dan voor receptionist. Met enige bijscholing of begeleiding kunnen we deze werkzoekenden perspectief bieden op kansrijker werk.
Van eventcoördinator naar transportplanner
Relatief veel mensen volgen een opleiding tot eventcoördinator. De kans is groot dat niet voor iedere afgestudeerde voldoende werk is. Het goede nieuws is dat volgens onze analyse eventcoördinator behoorlijk veel overlap vertoont met de transportplanner, een functiegebied waar op dit moment naarstig gezocht wordt naar mensen. Bij het plannen van transporten in een logistiek bedrijf komt net als bij het coördineren van evenementen veel plan- en organisatiewerk kijken. Overzicht houden in complexe situaties en snel problemen kunnen oplossen is voor beide functies van belang. Voor transportbedrijven die verlegen zitten om personeel is het dus interessant om eens buiten de logistiek op zoek te gaan naar personeel, en te kijken naar mensen uit de wereld van de cultuur en zakelijke dienstverlening. De functies lijken in ieder geval op elkaar, een volgende stap is ook eens kijken wie er binnen de cultuur van de transport en logistiek zou passen.
Van auditor naar ICT architect
In een wereld die in rap tempo digitaliseert zal het aantal mensen dat werkt in ICT de komende jaren alleen maar toenemen. Volgens onderzoek van UWV is de arbeidsmarkt voor ICT-beroepen het krapst van alle beroepsrichtingen. In 2017 was 70% van de vacatures voor ICT-personeel moeilijk vervulbaar. Voor boekhouden en auditing is de verwachting juist dat het werk vanwege digitalisering de komende jaren zal afnemen, zoals Deloitte al eerder vaststelde. Nu is er nog een vrij grote vraag naar auditors en boekhouders, maar dat dit gaat afzwakken lijkt een kwestie van tijd. Welk perspectief kunnen we deze mensen bieden? Volgens onze analyse lijkt de overstap naar de IT op competentie- en taakniveau voor de hand te liggen. In beide functies is conceptueel denken binnen de context van een bedrijf van groot belang, net als het beheersen en leiding geven aan complexe processen. Zowel auditors als ICT architecten hebben een kritische expertrol binnen organisaties. Nu het zo ingewikkeld is om mensen te werven voor de IT, is het aantrekkelijk om breder te kijken. In de hoek van de auditors en boekhouders zitten mensen die qua profiel al behoorlijk matchen. Werkgevers kunnen met die kennis hun voordeel doen.
AWVN-functieprofielen
AWVN gebruikt in haar dienstverlening het eigen functiewaarderingsysteem ORBA. Dat wordt al jaren door duizenden bedrijven en tientallen branches ingezet om de functies van naar schatting 1,5 tot 2 miljoen werknemers te omschrijven en waarderen. In ORBA zijn ruim 250 functieprofielen opgenomen, met daarin een omschrijving van de werkprocessen en competenties die aan de functies zijn verbonden.
Sterrenstelsel van functies
Data-analisten van Deloitte, verbonden aan het non-profitprogramma State of the State, vergelijken de AWVN-functieprofielen met behulp van lerende algoritmes. Daaruit ontstaat een landschap van functies. Dit landschap laat op competentie- en taakniveau zien hoe ver of dichtbij functies van elkaar liggen. Uitgedrukt in een percentage wordt zichtbaar welke functies het dichtst in de buurt liggen en dus met enige begeleiding of omscholing binnen bereik liggen.
Hoe nu verder?
Met dit onderzoek willen we meer inzicht krijgen in vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Waar zoeken werkgevers precies naar, qua skills en competenties? Wat zijn de mogelijkheden van de werkzoekenden die aan de zijkant van de arbeidsmarkt staan? In een tijd van data en digitalisering en veranderende beroepsnamen kunnen we niet langer volstaan met functietitels alleen. Daarmee gaan we de complexe matchingsvraagstukken van nu en de toekomst niet oplossen. We moeten een slag dieper gaan en daar levert dit onderzoek een bijdrage aan. De inzichten willen we bovendien gebruiken om werkgevers en werkzoekenden van betere dienstverlening te voorzien. Daarom denken we na over een handzame digitale tool die voor werkgevers en re-integratieprofessionals te gebruiken is.
