De premie werkhervattingskas is een premie die voor elke werkgever apart wordt vastgesteld. De Belastingdienst stuurt voor het einde van het jaar een beschikking aan elke werkgever met daarin de hoogte en opbouw van de premies van de werkhervattingskas. De premies en parameters die aan de vaststelling voor 2023 ten grondslag liggen, zijn in de nota gedifferentieerde premies WGA en Ziektewet 2023 vastgelegd. Deze nota geeft een toelichting op de totstandkoming van deze premies en parameters.
De premie werkhervattingskas geldt voor werkgevers die publiek verzekerd zijn, dat wil zeggen via het UWV. De premie bestaat uit twee premiecomponenten: een gedifferentieerde premie Ziektewet en een gedifferentieerde premie WGA. Voor beide verzekeringen heeft een werkgever de mogelijkheid eigenrisicodrager te worden. Een werkgever betaalt bij een eigenrisicodragerschap van één of beide verzekeringen geen publieke premie voor de bijbehorende premiecomponenten. Werkgevers kunnen op 1 januari en 1 juli van elk jaar een aanvraag tot eigenrisicodragerschap indienen. Een aanvraag hiervoor moet uiterlijk 3 maanden van tevoren bij de Belastingdienst worden ingediend. Het eigenrisicodragerschap kan gepaard gaan met een verzekering van het risico bij een private verzekeringsmaatschappij. Ziet een werkgever af van een verzekering dan betaalt hij eventuele uitkeringen van zijn werknemers zelf.
De nota geeft inzicht in de bouwstenen waarmee het UWV per werkgever de gedifferentieerde premies voor de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) en de Ziektewet voor het premiejaar 2023 berekent. De Belastingdienst stuurt eind 2022 aan elke grote en middelgrote werkgever een beschikking met de individueel gedifferentieerde premies en aan elke kleine werkgever een mededeling met de sectorale premies. Voor eigenrisicodragers zijn deze premies nihil.
Bij de premievaststelling voor 2023 speelt de coronacrisis een rol. Het verloop van de coronapandemie is van meet af aan moeilijk te voorspellen geweest. Aangenomen wordt dat het belang van deze pandemie afneemt en daarmee ook de impact op de ontwikkeling van de economie. De coronacrisis heeft wel gezorgd voor een extra toename van het aantal WIA-uitkeringen. Het UWV kampt daarbij met onvoldoende capaciteit om alle aanvragen voor sociaal-medische beoordelingen op tijd af te ronden. Bij een te lange doorlooptijd voor een WIA-claimbeoordeling verstrekt het UWV een voorschot aan werknemers die mogelijk in aanmerking komen voor een WGA-uitkering. Door de coronacrisis is de achterstand bij de keuringen groter geworden en daardoor ook het aantal voorschotten. Voor 2023 wordt verwacht dat het aantal voorschotten zal gaan dalen.
Een nieuwe onzekerheid rond deze premievaststelling wordt veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne. Hierdoor zijn de energieprijzen flink gestegen, bovenop de toch al forse wereldwijde inflatie. De invloed van de oorlog op de mondiale handel en economie, en daarmee indirect op de werkgelegenheid in Nederland, is onzeker. Door deze ontwikkelingen zijn met name de ramingen van de premieplichtige loonsommen, die ten grondslag liggen aan de premievaststelling, onzekerder dan normaal. Het UWV heeft zich bij de ramingen voornamelijk gebaseerd op het Centraal Economisch Plan (CEP) 2022, dat het Centraal Planbureau (CPB) op 9 maart 2022 publiceerde. In deze publicatie gaat het CPB uit van een economische groei van 3,6% in 2022 en 1,7% in 2023.
Het gemiddelde premiepercentage voor de WGA 2023 stijgt ten opzichte van 2022 van 0,84% naar 0,87%. Dit komt voornamelijk doordat de WGA-uitkeringslasten nog niet het structurele niveau hebben bereikt omdat het aantal WGA-gerechtigden nog steeds toeneemt. Bij de berekening van de individuele WGA-premies voor 2023 wordt – met uitzondering van de WGA-voorschotten – uitgegaan van de WGA-uitkeringslasten uit 2021.
Het gemiddelde premiepercentage voor de Ziektewet daalt van 0,68% in 2022 naar 0,66% in 2023. Dit lagere premieniveau is mogelijk omdat de Ziektewet-premiebaten in 2022 naar verwachting hoger en de Ziektewet-lasten lager uitkomen dan verondersteld werd bij de premievaststelling 2022.
Sinds 2017 is het aandeel eigenrisicodragers voor de WGA in de totale loonsom van alle werkgevers vrijwel stabiel. In 2022 komt dit aandeel naar verwachting uit op 39,5% van de totale loonsom. Voor 2023 veronderstelt het UWV dat het aandeel eigenrisicodragers stabiel blijft. Bij de Ziektewet lijkt de toename van het aandeel eigenrisicodragers die sinds 2014 zichtbaar was, zich nu wat te stabiliseren. In 2022 is bij uitzendbedrijven het aandeel eigenrisicodragers in de loonsom 50%, bij de overige bedrijven is het aandeel 47%. Voor 2023 verwacht het UWV dat het aandeel eigenrisicodragers in de loonsom stabiel blijft voor zowel uitzendbedrijven als overige bedrijven.
