Nieuwsbericht
De Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2022 (NEA) is gepubliceerd.
De NEA is een grootschalige enquête onder werknemers in Nederland over arbeidsomstandigheden, arbeidsongevallen, arbeidsinhoud, arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden. Onderstaande beperkt zich tot thuiswerken, ongevallen, ongewenst gedrag en toegang tot de bedrijfsarts. Zie het kader voor de overige onderwerpen in NEA 2022.
Eind 2022 voerden TNO en het CBS, in samenwerking met het ministerie van SZW, de achttiende Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) uit. De enquête richt zich op alle werknemers van 15 tot en met 74 jaar die in Nederland werken. Ruim 60.000 werknemers hebben de NEA 2022 vragenlijst ingevuld.
Onderwerpen die in NEA 2022 aan de orde komen zijn werktijden en thuiswerken, fysieke arbeidsbelasting, veiligheid, psychosociale arbeidsbelasting, omgangsvormen, technologische ontwikkelingen, gezondheid en verzuim, arbeidsongevallen en beroepsziekten, functioneren en (duurzame) inzetbaarheid, loopbaan en ontwikkeling, arbodienstverlening, tevredenheid, arbeidsvoorwaarden en vakbondslidmaatschap.
Lees er alles over in ′NEA 2022. Resultaten in vogelvlucht′.
Thuiswerken
Uit de NEA blijkt dat het thuiswerken (hybride werken) iets is afgenomen sinds de pandemie. Toch werkte in 2022 nog steeds bijna de helft van de werknemers (45%) soms of meestal thuis. Op het gebied van autonomie is in 2022 een nieuw item toegevoegd: ‘Kunt u zelf bepalen waar u werkt?’ Ruim 27% van de werknemers gaf aan de werkplek zelf te kunnen bepalen. Daarnaast gaf 29% van de werknemers aan dat zij geregeld zelf kunnen bepalen op welke tijden ze werken.
Ongevallen
In 2022 gaf 2,6% van de werknemers aan in het afgelopen jaar betrokken te zijn geweest bij een arbeidsongeval dat lichamelijk letsel of geestelijke schade tot gevolg had. Dat is vrijwel even veel als 2022 en 2021, maar nog altijd minder dan de 3% in de jaren tussen 2014 en 2019.
In 2022 kreeg 3,3% van de werknemers te maken met een beroepsziekte. Het meest vermeld in 2022 (en vastgesteld door een arts) zijn overspannenheid/burn-out, RSI en lage rugaandoening. Uit de enquête blijkt dat struikelen of uitglijden het meest voorkomende gevaar in het werk is. Ook snijden of steken en botsen of aanrijdingen kwamen meer dan andere gevaren vaak voor.
Ongewenst gedrag
Bij ongewenst gedrag op het werk kan onder meer worden gedacht aan ongewenste seksuele aandacht, intimidatie, lichamelijk geweld en pesten. Van deze vormen kwam intimidatie of bedreiging in 2022 het vaakst voor (11%), gevolgd door pesten (5%), ongewenste seksuele aandacht (4%) en geweld (3%). Daarbij geldt dat pesten op het werk vaker gebeurt door collega’s (3%) dan door leidinggevenden of klanten (beide 1%).
Intimidatie, ongewenste seksuele aandacht of geweld gebeurt vaker door klanten dan door collega’s of leidinggevenden. Zo gaf 8% van de werknemers aan in de afgelopen twaalf maanden te maken te hebben gehad met intimidatie of bedreiging door klanten. In 2022 gaf 10% van de werknemers aan zich in de afgelopen twaalf maanden zich gediscrimineerd te hebben gevoeld op het werk. Ondanks deze negatieve ervaringen op het werk ervaren de meeste werknemers sociale steun van collega’s en de leidinggevende. Zo gaf 98% van de werknemers aan vaak of altijd sociale steun van collega’s te krijgen en 89% van de leidinggevende. In 2022 zijn voor het eerst vragen over psychologische veiligheid gesteld. Een groot deel van de werknemers gaf aan dat het op het werk gemakkelijk is om hulp te vragen (79%) en dat ook lastige kwesties bespreekbaar zijn (69%).
Toegang tot de bedrijfsarts
Hoewel iedere werknemer toegang moet hebben tot de bedrijfsarts, gaf 64% van de werknemers aan dat ze de mogelijkheid hebben om een bedrijfsarts te raadplegen. Ruim een kwart van de werknemers gaf aan niet te weten of ze een bedrijfsarts kunnen raadplegen. De meeste werknemers (58%) hadden overigens wel vertrouwen in de bedrijfsarts. Slechts een kleine 11% gaf aan (heel) weinig vertrouwen te hebben in de bedrijfsarts.
