Ieder jaar overlijden ongeveer 3.000 mensen als gevolg van blootstelling aan gevaarlijke stoffen tijdens hun werk. Nog veel meer mensen worden hierdoor ernstig ziek. Werkenden die ziek zijn geworden door hun werk kunnen hun (voormalige) werkgever of opdrachtgever aansprakelijk stellen voor de schade.
Bij stoffengerelateerde beroepsziekten is het voor werkenden vaak lastig om te bewijzen dat de ziekte is ontstaan door blootstelling aan gevaarlijke stoffen tijdens het werk. De gevolgen van blootstelling aan gevaarlijke stoffen zijn namelijk vaak pas lang na deze blootstelling merkbaar. Mede daardoor is het voor slachtoffers van stoffengerelateerde beroepsziekten erg moeilijk om hun schade te verhalen op een (voormalige) werkgever of opdrachtgever.
Het gevolg hiervan is dat de afwikkeling van beroepsziekteclaims moeizaam verloopt, deze hoge kosten met zich brengt en de betreffende juridische procedures vaak lang duren. Daarom heeft de commissie-Heerts in mei 2020 geadviseerd om een regeling te treffen voor een tegemoetkoming voor mensen die ernstig ziek zijn geworden door blootstelling aan gevaarlijke stoffen tijdens het werk.
Deze regeling is op 29 november 2022 gepubliceerd, zie de download van de Staatscourant hieronder. Met de regeling wordt het mogelijk gemaakt om – buiten de privaatrechtelijke route om – een financiële tegemoetkoming te geven aan slachtoffers met een ernstige stoffengerelateerde beroepsziekte. De regeling geldt zowel voor (voormalige) werknemers als voor (voormalige) zzp’ers en wordt uitgevoerd door de SVB.
De voorwaarden waaraan moet zijn voldaan om recht te hebben op de tegemoetkoming zijn:
• de aanvraag moet betrekking hebben op een ernstige aandoening die voorkomt op de op dat moment bij deze regeling behorende lijst beroepsziekten. Bij de aanvraag moet een door de behandelend arts en/of de bedrijfsarts vastgestelde diagnose worden meegestuurd
• een deskundigenpanel heeft beoordeeld of sprake is van een ernstige aandoening die vermeld is op de bij deze regeling behorende lijst beroepsziekten en dat aannemelijk is dat de ernstige aandoening in het geval van de aanvrager het gevolg is van blootstelling aan één of meer gevaarlijke stoffen bij de arbeid die in de lijst beroepsziekten zijn opgenomen
• de aanvrager mag geen voor de door deze ernstige aandoening opgelopen schade financiële vergoeding(en) hebben ontvangen van of namens de werkgever(s) dan wel opdrachtgever(s) die gelijk is of hoger is aan de hoogte van de tegemoetkoming
• de aanvrager mag geen tegemoetkoming hebben ontvangen van de TAS-, TNS of CSE-regeling. Hiermee wordt voorkomen dat de aanvrager twee keer een tegemoetkoming ontvangt voor een stoffengerelateerde beroepsziekte.
De hoogte van de tegemoetkoming is een vast bedrag, € 22.839 voor het jaar 2023. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. Ook als de werkende de tegemoetkoming heeft ontvangen blijft de werkgever dan wel opdrachtgever in geval van aansprakelijkheid verplicht de volledige schadevergoeding te betalen. Op de hoogte van een tegemoetkoming worden eventuele bedragen die een werkende al van een werkgever of opdrachtgever heeft ontvangen in verband met dezelfde vastgestelde ernstige aandoening, in mindering gebracht. Krijgt de werkende later alsnog een bedrag van de werkgever/opdrachtgever dan is hij verplicht een tegemoetkoming (geheel of gedeeltelijk) terug te betalen aan de SVB.
De regeling treedt in werking per 1 januari 2023.