Dierenartspraktijken werken vanaf 1 januari 2022 met een jaarurennorm. Dat heeft voordelen voor zowel werkgevers als werknemers, vertellen praktijkeigenaar Paul Nabuurs en AWVN-adviseur Sandra Roording. ‘In iedere branche waar de uren fluctueren, kan zo’n norm meer flexibiliteit en zekerheid bieden’.
Als de meeste Nederlanders vrij hebben, maken de dierenartsen en paraveterinairen van Dierenartsenpraktijk Oost-Betuwe overuren. “In de zomervakantie is het druk in onze praktijk,” vertelt dierenarts Paul Nabuurs. “Gelukkig zijn piekperiodes wel te voorspellen. Hetzelfde geldt voor de rustige momenten: in februari-maart en oktober-november is het vaak kalmer.”
Nabuurs spreekt regelmatig andere praktijkhouders als bestuurslid van de belangenvereniging practici werkgevers (BPW). “Voor de meeste gezelschapsdierenpraktijken geldt dat vakantieperiodes het drukst zijn,” vertelt hij. “Dan trekken mensen meer op met hun huisdieren. Voor dierenartsen in de landbouw zijn piekperiodes meer afhankelijk van het seizoen. Zij hebben het bijvoorbeeld drukker als kalveren geboren worden en wanneer koeien op stal staan.”
Voor dierenartsen en paraveterinairen zijn verschillen in drukte en werktijden heel normaal, vertelt hij. “Het is hollen en stilstaan, dat hoort bij het vak.”
Maar voor de administratie waren wisselende uren tot nu toe wel lastig. Ten eerste omdat er tot vorig jaar twee aparte collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) waren binnen de praktijk: één voor dierenartsen en één voor dierenartsassistenten. Voor dierenartsen werden overuren elke zes maanden berekend en uitgekeerd, voor assistenten elke drie maanden.
“Dat was onnodig veel administratief werk,” vertelt Sandra Roording, senior adviseur arbeidsvoorwaarden en arbeidsverhoudingen bij AWVN. “Werknemersvakbonden vonden daarnaast dat werkgevers te veel ruimte hadden om af te wijken, namelijk 25%. Iemand met een contract van 32 uur kon dus een hele dag per week meer of minder worden ingeroosterd. Daarom gingen we samen op zoek naar een andere oplossing.”
Nu zijn de twee aparte overeenkomsten vervangen door één cao Veterinaire sector. Roording en Nabuurs waren betrokken bij de onderhandelingen. “Het grote verschil is dat in de nieuwe cao alle functies binnen de dierenartspraktijken vertegenwoordigd zijn,” vertelt Roording. “Bovendien geldt per 1 januari 2022 een jaarurennorm.”
Met een jaarurennorm kan een dierenarts of andere praktijkmedewerker elke maand hetzelfde loon ontvangen, terwijl hij soms meer en soms minder uren werkt. Dierenarts-werkgevers mogen hun personeel 15% meer of minder inroosteren dan de gemiddelde arbeidsduur per week. De plusuren (uren boven de jaarurennorm) die aan het einde van het kalenderjaar over zijn, krijgen werknemers uitbetaald als meerwerk (voor parttimers) of als overwerk (voor fulltimers). Roording: “Een werkgever kan zijn mensen dus flexibel inzetten en hoeft maar één keer per jaar de extra uren uit te betalen.”
Dat werkt heel goed, vindt Nabuurs. In zijn praktijk werkt hij al een paar jaar met een jaarurennorm. “Op die manier hebben mijn werknemers meer zekerheid over hun inkomen,” zegt hij. “Een schommelend inkomen is namelijk lastig, bijvoorbeeld als je toeslagen ontvangt. Dankzij de jaarurennorm krijgen werknemers altijd hetzelfde salaris, terwijl ze soms meer en soms minder uren werken.”
Zo’n jaarurenovereenkomst geeft niet alleen meer zekerheid aan de werknemer. De werkgever kan ook voordeliger uit zijn met een jaarurennorm, zegt Roording. “Voorheen moest je elke drie of zes maanden de extra uren uitbetalen. Nu heb je het hele jaar de tijd die plusuren te compenseren door werknemers minder uren te laten werken in rustige periodes.”
Roording verwacht dat de jaarurennorm indirect leidt tot minder overwerk. De jaarurennorm stimuleert werkgevers namelijk efficiënter om te gaan met roosters, legt ze uit. “Dierenartsen en paraveterinairen werken binnen de openingstijden van de praktijk, maar zijn voor spoedgevallen ook vaak bereikbaar na sluitingstijd. Je zag dat veel praktijken dat soort diensten ‘erbovenop’ deden. Met de jaarurennorm is het logisch om dit soort weekend- en avondbeschikbaarheid onderdeel te maken van het flexibele rooster.”
Dierenartsenpraktijk Oost-Betuwe heeft daar al ervaring mee. Nabuurs: “Bij ons krijgen dierenartsen en dierenartsassistenten een rooster met een vast aantal uren. Dat zijn er minder dan de uren die in hun contract staan. De overige uren zijn ze namelijk flexibel inzetbaar. Zo kunnen we makkelijk inspelen op pieken en dalen.”
De nieuwe cao mag alleen gebruikt worden door BPW-leden. Veel dierenartspraktijken zijn al lid en de onderhandelaars hopen dat deze nieuwe overeenkomst nog meer praktijkeigenaren motiveert zich aan te sluiten.
“De nieuwe cao is aantrekkelijk voor alle partijen,” zegt Roording. “Praktijken die lid zijn van BPW vallen automatisch onder de cao, zij hoeven dus niet met iedere werknemer apart te onderhandelen. Het lidmaatschap biedt bovendien nog meer voordelen, zoals modelarbeidsovereenkomsten en de mogelijkheid om kennis te delen met andere werkgevers. Ook kunnen leden vragen stellen over de toepassing van de cao bij een speciale helpdesk die BPW met hulp van AWVN heeft opengesteld.”
Ook in andere sectoren kan een jaarurennorm een goede oplossing zijn, denkt Nabuurs. “Eigenlijk in elke branche waar de uren fluctueren, kan zo’n norm meer flexibiliteit en zekerheid bieden. Zowel voor werkgevers, als voor werknemers.”