De vakbonden nemen enorme risico’s door te hoge loonwensen te formuleren en verkorting van de werkweek te bepleiten. Als die wensen leiden tot hoge cao-afspraken en dus tot veel hogere loonkosten, zullen Nederlandse bedrijven aan concurrentiekracht inboeten. Uiteindelijk gaat dat ten koste van de welvaartsontwikkeling van het land.
Dat stelt algemeen directeur Raymond Puts van werkgeversvereniging AWVN in reactie op de door CNV en FNV naar buiten gebrachte vakbondsinzet voor de cao-onderhandelingen van de komende periode. Beide vakbonden gaan voor loonsverhogingen van tenminste 7 procent. Dat percentage komt zelfs uit tot boven de 15 procent als de voorstellen voor de verkorte werkweek worden meegenomen. Zowel CNV als FNV bepleiten om de werkweek sterk te verkorten, tot 32 uur per week.
Puts: ‘De bonden presenteren de wensen als gematigd, maar dat zijn ze in de verste verte niet. De afgelopen twee jaar zijn de loonsverhogingen historisch hoog geweest, waardoor de koopkracht van werknemers is hersteld. Nu dreigt een scenario waarin bedrijven sterke kostenverhoging krijgen, waardoor hun concurrentiepositie verslechtert. Zeker ten opzichte van andere landen waar de loonontwikkeling minder extreem is. Uiteindelijk vertaalt zich dat in een zwakkere economie, minder verdienvermogen voor onze samenleving en minder welvaart om te verdelen.’
Over de vakbondswens om werknemers minder uren per week te laten werken, is Puts resoluut. ‘Dat is absurd in een krappe arbeidsmarkt waarin we het werk bijna niet gedaan krijgen. Hoe zorgen we voor genoeg zorg, kinderopvang en woningen als er minder in plaats van meer wordt gewerkt?’
Puts wijst op de vele onzekerheden in de economie. ‘De berichten uit bijvoorbeeld Duitsland zijn ronduit alarmerend. Ook van binnenlandse sectoren krijgen we meer slecht nieuws, zoals van bedrijven in de industrie. De export van goederen is gedaald, meldt het CBS, en dat komt door de krimp van de industrie. Het Centraal Planbureau en De Nederlandsche Bank voorzien in hun ramingen slechts een zeer bescheiden economisch groei voor het komende jaar.’
AWVN ziet nóg een gevaar in de vakbondsvoorstellen. Hoge loonwensen kunnen leiden tot hogere inflatie. Uit recente rapporten van onder meer De Nederlandsche Bank blijkt dat juist de loonstijgingen de inflatie opstuwen en ervoor zorgen dat de Nederlandse inflatie hoog blijft ten opzichte van andere landen. Hogere lonen leiden daardoor juist niet tot meer koopkracht voor Nederlandse werkenden.
AWVN wijst al langer op de discrepantie tussen loonstijgingen en de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit. Tegenover de hoge loonstijgingen van de afgelopen jaren staat weinig productiviteitsverbetering. Arbeid wordt onevenredig duurder. Daardoor ontwikkelt de kostenstructuur van bedrijven zich negatief en verzwakt de concurrentiepositie.