Fysiek zwaar werk en veiligheid

Heeft u een DI-budget maar maken uw medewerkers hier onvoldoende gebruik van? Deze checklist helpt u verder op weg om de duurzame inzetbaarheid van uw medewerkers te vergroten. Download de checklist

Gezond aan het werk kunnen blijven is een van de pijlers van de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Vaak zien we dat in duurzaam inzetbaarheidsbeleid ten aanzien van gezondheid gericht wordt op behouden van een gezonde leefstijl. De regie voor gezondheid wordt dan bij de medewerker gelegd. Maar alleen met de eigen regie van de medewerker op zijn leefstijl zijn we er nog niet. Gezond werken vraagt ook aandacht voor de arbeidsomstandigheden.

Welke invloed hebben de arbeidsomstandigheden op zwaar werk en veiligheid?
Waar veelal gedacht wordt dat in Nederland de arbeidsomstandigheden best op orde zijn, zien we toch nog vaak dat medewerkers fysiek zwaar verrichten. Zo blijkt uit de Nationale Enquete Arbeidsomstandigheden (NEA) 2021 dat 38% van de werknemers fysiek belastend werk verricht. Denk aan kracht zetten, werken in een ongemakkelijke houding, veel herhalende bewegingen maken of werken met trillende gereedschappen.
We weten inmiddels dat ook langdurig beeldschermwerk en langdurig zitten tot gezondheidsklachten kunnen leiden. 26% Van de medewerkers geeft aan 8 uur of meer te zitten en 45% van de medewerkers geeft aan zes uur of meer beeldschermwerk te verrichten.
Uiteindelijk geeft 2 op de 5 medewerkers (40%) aan dat zij klachten ervaren aan nek, schouders armen of handen. Als we dit zetten naast de verzuimcijfers, dan geeft 10% van de werknemers aan dat zij verzuimen vanwege werk en daarvan is 25% te wijten aan lichamelijke fysieke belasting.
Kortom: we hebben met een substantieel deel van de werknemers te maken, die of al klachten hebben en daarmee doorwerken of uitvallen vanwege ervaren fysieke belasting. Dit komt overeen met wat AWVN in haar onderzoeken in bedrijven vaak hoort. Vrijwel altijd komt, vooral in onderzoek onder productiemedewerkers, naar voren dat er fysiek belastende werkzaamheden zijn waar nog geen goede oplossing voor gevonden lijkt. Of er is wel een oplossing maar er zijn diverse redenen waarom de oplossing in de praktijk niet goed te gebruikten is.

Onveilig
Naast fysiek belastend werk is ook onveilig werken een bedreiging voor de gezondheid. In 2021 geeft nog altijd 13% van de medewerkers aan vaak of altijd zwaar werk te verrichten. Sectoren waar dit vooral voorkomt zijn vervoer en opslag (30%) horeca en de bouw (beiden 25%). Struikelen en uitglijden komen met 12% het meest voor. Naast gevaarlijk werk geeft 17% van de werknemers aan te werken met gevaarlijke stoffen of besmette dieren, mensen of materiaal. 71% van de werknemers krijgt informatie hoe veilig en gezond te werken en 69% houdt zich aan de instructie. Dan komen we nog op ca. 30% waar werken met gevaarlijke stoffen of besmet materiaal dat meer aandacht zou kunnen krijgen.
Weten wat u als werkgever kunt doen? Lees dan verder.

AWVN actief in optimaliseren arbeidsomstandigheden: zwaar werk
Het AWVN-duurzame inzetbaarheidsteam is actief in het optimaliseren van het arbeidsomstandighedenbeleid. In de praktijk zien we dat er technisch veel oplossingen zijn om veilig en gezond te kunnen werken. Toch kan zowel de implementatie van oplossingen als het daadwerkelijk gebruiken van oplossingen vaak beter. Ook valt er meestal nog wel iets te verbeteren aan het veilig werken, veilig gedrag, door medewerkers zelf. Op deze terreinen kan AWVN een adviserende rol spelen. Mochten er technische (arbo-)oplossingen nodig zijn dan werkt AWVN samen met veiligheidskundigen of arbeidshygiënsten.

Neem deel aan de gratis SPDI-sector impuls ‘voorkomen van zwaar werk’
AWVN heeft samen met vakbonden FNV en CNV-vakmensen de stichting Sociale Partners Samen voor Duurzame inzetbaarheid opgericht (SPDI) opgericht. In deze samenwerking tussen sociale partners beoogt AWVN meer vooruitgang te realiseren in het duurzaam inzetbaar blijven van medewerkers. Zie voor de website van samenwerkende sociale partners.

SPDI heeft van SZW subsidie ontvangen om in aantal sectoren het verminderen van zwaar werk te bevorderen. We zien dat sectoren veelal goede arbo-oplossingen aanbieden voor verminderen van zwaar werk maar dat implementatie van arbo-oplossingen of benutting op de werkvloer beter kan. Hoe kan dit in de praktijk in uw sector worden verbeterd? En wat kan uw sector en kunnen andere sectoren hiervan leren, die zwaar werk willen verminderen? Heeft u interesse in deze gratis adviestrajecten? Kijk dan verder op de SPDI-website.