Het alternatief afspiegelingsbeginsel is met de Wet werk en zekerheid geïntroduceerd. Het houdt in dat bij cao kan worden afgesproken dat de werkgever ten hoogste 10% van de werknemers, die op grond van het afspiegelingsbeginsel voor ontslag moeten worden voorgedragen, buiten beschouwing mag laten.
Het moet dan gaan om werknemers die bovengemiddeld functioneren, of die zich naar verwachting bovengemiddeld zullen ontwikkelen. Dit moet blijken uit periodieke beoordelingen en alle werknemers moeten dezelfde mogelijkheden hebben om bovengemiddeld te (gaan) functioneren.
Bovendien moet bij alle werknemers bekend zijn dat functioneren een rol kan spelen bij een reorganisatie. Wordt een werknemer op grond van dit alternatieve afspiegelingsbeginsel van de ontslaglijst gehaald, dan moet de eerstvolgende werknemer in hetzelfde leeftijdscohort voor ontslag worden voorgedragen. Is dit cohort leeg, en moet er naar een ander cohort worden uitgeweken, dan mag dit niet de cohorten 15 tot 25 jaar, en 55 jaar en ouder betreffen.
