Bevrijdingsdag

Op 5 mei vieren we Bevrijdingsdag. Dat is een van de nationale feestdagen, maar dat betekent niet automatisch een (verplichte) vrije dag. Na de bevrijding van Nederland in 1945 is bepaald dat Bevrijdingsdag om de vijf jaren gevierd zou worden. Pas op 24 september 1990 is deze dag bij Koninklijk Besluit uitgeroepen tot nationale feestdag: de dag waarop jaarlijks de bevrijding van de Duitse en Japanse bezetting wordt herdacht en gevierd.

Vrijaf op Bevrijdingsdag met behoud van loon?
In datzelfde Koninklijk Besluit is vastgelegd dat deze dag geen verplichte vrije dag is. Werkgevers en werknemers moeten hier zelf een regeling voor treffen. Sinds 1959 geldt wel de aanbeveling van de Stichting van de Arbeid om werknemers in de lustrumjaren – dat zijn in dit geval dus alle jaren eindigend op een 0 of een 5 – op 5 mei vrijaf te geven met behoud van loon, mits de werkomstandigheden zich daar niet tegen verzetten en het bedrijfsbelang niet wordt geschaad. Dit laatste kan bijvoorbeeld het geval zijn in de horeca of bij een fabriek waar de machines niet voor een dag kunnen worden stilgezet.
Bij de meeste bedrijven is in de cao of de arbeidsvoorwaardenregeling opgenomen welke dagen als feestdagen gelden. Als Bevrijdingsdag als feestdag is opgenomen in de cao, dan is 5 mei een collectieve vrije dag, met behoud van loon.
Is er geen regeling opgenomen in de cao die op uw bedrijf van toepassing is, of heeft u geen cao, dan is Bevrijdingsdag in principe geen collectieve vrije dag. Maar u kunt als werkgever natuurlijk met uw werknemers afspreken 5 mei in een lustrumjaar wel als betaalde vrije dag aan te merken. Houd er dan wel rekening mee dat uw werknemers zich in komende lustrumjaren op dit precedent kunnen beroepen.
De Stichting van de Arbeid en AWVN bevelen werkgevers aan om hun werknemers in de lustrumjaren op 5 mei betaald vrijaf te geven, mits de werkomstandigheden zich daar niet tegen verzetten. Veel bedrijven doen dat ook. Bedrijven in de publieke sector geven werknemers zelfs ieder jaar op Bevrijdingsdag betaald vrijaf.

Extra compensatie voor werken op die dag?
Welke compensatie u uw werknemers moet geven wanneer zij werken op een in de cao of arbeidsvoorwaardenregeling aangewezen feestdag, is in die cao of de arbeidsvoorwaardenregeling geregeld. Het kan zijn dat er een toeslag van 100 procent wordt betaald, het kan zijn dat er een tijd-voor-tijdregeling geldt. Dit kan per bedrijf verschillen.
Wanneer voor uw bedrijf geen cao of arbeidsvoorwaardenregeling van toepassing is én u uw werknemers op Bevrijdingsdag geen vrijaf geeft, bent u niet verplicht extra compensatie te bieden.