De Tweede Kamer heeft ingestemd met het wetsvoorstel Vereenvoudiging van de banenafspraak en de quotumregeling voor mensen met een arbeidsbeperking.
Het wetsvoorstel voorziet in de volgende aanpassingen van de wetgeving met betrekking tot de banenafspraak en de quotumregeling.
De regering verwacht dat door het samenvoegen van de sectoren overheid en markt via betere samenwerking meer banen te realiseren zijn. De overheidssector heeft de doelstelling de afgelopen jaren niet gehaald. Maar de regering hecht er zeer aan dat overheidswerkgevers de eigen verantwoordelijkheid waar maken om mensen uit de doelgroep banenafspraak in dienst te nemen. Dit vanwege de voorbeeldfunctie die de overheid heeft en de gemaakte afspraken in het Sociaal Akkoord van 2013. Daarom wil de regering het opheffen van het onderscheid tussen markt en overheid afhankelijk maken van de prestaties bij de overheid. Het wetsvoorstel geeft niet aan aan welke voorwaarden de sector overheid moet voldoen voordat er sprake kan zijn van samenvoeging. Wel wordt aangegeven dat samenvoeging niet voor 2027 te verwachten is.
De regering kiest ervoor om ook in het nieuwe systeem een stok achter de deur te houden in de vorm van een soort quotumregeling. De huidige quotumheffing wordt vervangen door een systeem dat werkt met een ‘inclusiviteitsopslag’ als heffing en een individuele beloning voor werkgevers in de vorm van een bonus voor elke baan die ze realiseren.
Voor de grondslag voor de inclusiviteitsopslag wordt aangesloten bij het premieloon van de hoge gedifferentieerde Aof-premie. De heffing geldt dus alleen voor werkgevers met meer dan 25 keer de gemiddelde loonsom.
De bonus betreft een verhoging van het loonkostenvoordeel doelgroep banenafspraak. Dit komt neer op € 5.000 per gerealiseerde baan van gemiddeld 25,5 uur per week. De bonus krijgt vorm door het bestaande LKV-doelgroep banenafspraak te verhogen met € 3,76 per verloond uur. Inclusief het basis-LKV van € 1,01 per verloond uur, bedraagt het LKV-doelgroep banenafspraak bij een geactiveerd quotum € 4,77 per verloond uur met een maximum van € 9.500 per jaar.
De inclusiviteitsopslag wordt geactiveerd als de werkgevers de afgesproken aantallen voor de banenafspraak niet gehaald hebben. Het uitgangspunt blijft: als er te weinig banen worden gerealiseerd, moet de regeling ingevoerd kunnen worden. Maar de afspraak uit het Sociaal Akkoord – dat het kabinet eerst overlegt met de sociale partners en gemeenten alvorens te beslissen over het al dan niet activeren van de quotumregeling – blijft gelden.
De manier waarop werkgevers gebruik kunnen maken van het LKV-doelgroep banenafspraak wordt via het wetsvoorstel vereenvoudigd. Het gaat om:
1. het structureel maken van het loonkostenvoordeel banenafspraak (in de huidige situatie kunnen werkgevers het LKV-doelgroep banenafspraak maximaal drie jaar toepassen als ze werknemers uit de doelgroep banenafspraak in dienst nemen)
2. het schrappen van de doelgroepverklaring bij de aanvraag van het loonkostenvoordeel
3. het harmoniseren van de LKV-doelgroep banenafspraak met de doelgroep banenafspraak.
Het wetsvoorstel breidt de doelgroep voor de banenafspraak uit met werknemers in de Wajong die duurzaam geen arbeidsvermogen hebben en die werken bij een reguliere werkgever.
Bij de stemming over het wetsvoorstel zijn ook nog diverse moties aangenomen. Deze roepen de regering op om onder andere te onderzoeken welke extra stimulansen het meest effectief zijn om werkgevers te ondersteunen bij het aanbieden van vaste contracten aan werknemers uit de doelgroep. Ook wordt de regering gevraagd te bevorderen dat op regionaal niveau afspraken worden gemaakt over de te realiseren banen voor de doelgroep van de banenafspraak.
Staatssecretaris Nobel heeft de Tweede Kamer toegezegd nog voor de zomer in een brief zo concreet mogelijk te informeren over zijn plannen voor een nieuwe banenafspraak. Daarbij zullen de moties worden betrokken.