Lees hier meer over het thema ‘werken met een psychische kwetsbaarheid’ »
Aan de Magneetstraat in Amsterdam staat het pand van Social District, een maatschappelijk verantwoorde onderneming in de IT-sector. Social District heeft een eigen Tech Academy voor voornamelijk jongeren zonder startkwalificatie uit het doelgroepregister. Er hangt een relaxte sfeer: bij de receptie staat een tafelvoetbalspel en iedereen is casual gekleed. Het is het rustig, want de meeste collega’s werken nu thuis.
Van de vijftig medewerkers heeft bijna de helft een afstand tot de arbeidsmarkt. Aan het woord zijn algemeen directeur Mike Claushuis en interne jobcoach Carolien Lap (NOLOC gecertificeerd), twee mensen die met passie en plezier werken aan hun bedrijf, met de overtuiging dat iedereen mee moet kunnen doen in de samenleving.
Verschillende werkzaamheden
Bij Social District en Amsterdam Tech Academy gaan leren en werken hand in hand. “De deelnemers zijn dus leerling en collega tegelijkertijd, een ideale combinatie”, vertelt Mike. “Zo komen we erachter waar iemand goed in is en waar hij dus het best tot zijn recht komt. Development, sales, design, administratie, personeelszaken… alles komt aan bod. We geven vaak een contract met een gedeelte repeterend werk, wat rust en regelmaat geeft. Maar ook een gedeelte dat meer inspanning vergt, omdat er iets te leren valt of om iemand uit zijn of haar comfortzone te krijgen. Iemand die binnenkomt met belangst wil je toch leren om die telefoon op te pakken. Uiteindelijk gaat het om de groei van onze mensen, zodat ze genoeg in huis hebben om duurzaam aan het werk te blijven in een vak waar ze blij van worden.” De opleiding aan de Amsterdam Tech Academy resulteert in een EVC-certificaat en levert dus een startkwalificatie op.
Gamers? Graag!
De collega’s met een psychische kwetsbaarheid komen binnen via het UWV, de gemeente en re-integratiebureaus. Het zijn vaak mensen die het op school moeilijk hebben gehad en uitgevallen zijn. Maar voor Social District is intrinsieke motivatie de belangrijkste voorwaarde om aangenomen te worden. Mike vertelt: “Om erachter te komen of iemand echt gemotiveerd is houden we een uitgebreid kennismakingsgesprek. We noemen het expres geen sollicitatiegesprek, omdat we de drempel zo laag mogelijk willen houden. Ook nemen we ruim de tijd om iemand op zijn gemak te stellen. Ik vraag altijd of ze van gamen houden. Die ervaring, bijvoorbeeld met Minecraft, kan een pre zijn om iemand door te laten ontwikkelen tot programmeur. Vaak wordt gamen als negatief gezien, maar in ons geval betekent dat dus een dubbele plus.” Carolien voegt eraan toe: “Deze mensen hebben vaak een laag zelfbeeld en zitten soms in een sociaal isolement. Dat maakt ze voor veel bedrijven niet de gedroomde kandidaat. Maar omdat wij in de eerste plaats naar de mens kijken en pas daarna naar de vacature, kan iemand bij ons helemaal tot zijn recht komen.”
Interne jobcoach
Social District heeft bewust gekozen voor een interne jobcoach. Carolien zit op de werkvloer midden tussen de collega’s met én zonder psychische kwetsbaarheid en weet vaak al, voordat het misgaat, wat er speelt. “Bij binnenkomst zie ik al hoe de vlag erbij hangt en hoe de stress oploopt. We hebben bijvoorbeeld iemand die een woede-uitbarsting kan krijgen als iets niet lukt en dan wordt er wel eens een toetsenbord kapotgeslagen. Als dat gebeurt stel ik de andere collega’s even gerust en neem ik de gestreste collega mee naar buiten om een rondje te lopen.” Mike vertelt dat hij zelf niet altijd weet wat hij op zo’n moment moet doen, ondanks het feit dat hij een HARRIE-cursus heeft gedaan. ”En dat is dan maar één collega met een gebruiksaanwijzing, zo hebben we er velen. Dus ik ben heel blij met Carolien!”
Tekst gaat verder onder de foto
Laag ziekteverzuim
Omdat sommige collega’s met een psychische kwetsbaarheid moeite hebben met geluiden of andere prikkels, is er in het pand een stilteruimte. Daar is geen muziek te horen en er wordt ook niet getelefoneerd. “Iedereen moet zich lekker en veilig kunnen voelen”, aldus Carolien. “Veel van onze mensen hebben een vorm van autisme en hebben hun hele leven het gevoel dat ze er niet bij horen en dat ze zich anders voor moeten doen dan ze zijn. Als ze hier weggaan zie je dat ze gegroeid zijn, puur omdat ze bij ons zichzelf kunnen zijn en dat ze eindelijk de smaak van succes geproefd hebben. Dat levert behalve een baan en meedoen met de samenleving ook levenslange persoonlijke winst op.”
Mike voegt toe: “Het overgrote deel van iedereen die hier is begonnen, werkt nog steeds in de IT-sector. En ook nog eens zonder loonkostensubsidies. En niet onbelangrijk, intern hebben we een ziekteverzuim dat ver onder het landelijk gemiddelde ligt. Daar mogen we best trots op zijn, toch?”
De bereidheid is er
Er is in de IT-sector een groot tekort aan technische mensen als programmeurs. Zonder al te veel te willen generaliseren concludeert Mike dat juist mensen met een psychische kwetsbaarheid in het autismespectrum vaak affiniteit met dit werk hebben. Sterker nog: ze zijn vaak beter dan mensen zonder een vorm van autisme. Hij vindt het zonde dat veel IT-bedrijven nog niet doorhebben dat er veel te winnen valt als je deze mensen een kans geeft en goed begeleidt. Tegelijkertijd realiseren Mike en Carolien zich dat het voor werkgevers die zich op het inclusie-pad willen begeven moeilijk is om de juiste weg te vinden. Carolien: “Het is echt een doolhof. Wij richten ons er specifiek op, maar als je als werkgever één of twee mensen in je bedrijf wilt aannemen, dan is het heel lastig om de juiste poppetjes te pakken te krijgen.” Mike voegt eraan toe: “In het hart is volgens mij negenennegentig procent van alle ondernemers in Nederland bereid om iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans te geven, als ze maar weten wat de mogelijkheden zijn. Als een werknemer van Social District nog niet alle vaardigheden heeft om een bepaalde functie naar behoren uit te voeren, dan passen we de functie aan. Het stukje dat we weghalen wordt aangevuld door loonsubsidie. Zonder deze essentiële informatie haken welwillende ondernemers af.”
Voor werkgevers die nog twijfelen of ze iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt moeten aannemen heeft Mike maar één advies. “Kom alsjeblieft langs, bij ons of bij andere bedrijven die ervaring hebben. Meer dan welkom! En ga naar het werkgeversservicepunt (WSP) en laat je goed voorlichten. Er is meer mogelijk dan je denkt!”
Tekst en fotografie Paula Zimmerman
