Ledenonderzoek en persbericht
Werkgevers zijn zeer actief in het bevorderen van de onderlinge verbondenheid van de mensen binnen hun organisaties. Daarbij gaat het vooral om het scheppen van extra contactmomenten tussen leidinggevenden en medewerkers en tussen medewerkers onderling. Digitale instrumenten blijken daarbij cruciaal, bijvoorbeeld voor het organiseren van online vergaderingen.
Dit blijkt uit de derde AWVN-ledenenquête naar de gevolgen van de coronacrisis voor werkgevers. De eerste twee ledenpeilingen werden gehouden in maart en april 2020.
Uit de grote inspanningen van werkgevers om sociale cohesie te bevorderen, blijkt volgens AWVN dat thuiswerken – naast veel voordelen – ook nadelen heeft, met name wat betreft collegiaal contact en effectiviteit van interactie. Het overgrote deel van de bedrijven in Nederland heeft de afgelopen maanden het thuiswerken gemaximaliseerd. AWVN verwacht dat met het afbouwen van de coronamaatregelen in de samenleving ook in bedrijven een stap zal worden gezet richting ‘normaal’, met grotere aanwezigheid op het bedrijf, maar met inachtneming van coronavoorschriften. Dat betekent een nieuw evenwicht tussen thuis en ‘op de zaak’ werken: meer thuis dan voorheen, maar minder thuis dan de afgelopen maanden.
De drie ledenenquêtes peilen hoe werkgevers omgaan met de coronacrisis. Wat doen zij om de crisis met zo weinig mogelijk schade door te komen? Wat kunnen overheden, werkgeversverenigingen en andere betrokkenen doen om de schade te beperken? In de tweede en derde enquête is meer dan in de eerste de nadruk gelegd op aspecten van werkgeverschap, zoals onderlinge verbondenheid, en minder op bedrijfseconomische zaken.
De bevindingen in één oogopslag
Geleidelijke krimp
Bedrijven lijken nog niet massaal over te gaan op reorganisaties. Wel is duidelijk dat door inkrimping van de flexibele schil, natuurlijk verloop, vrijwillig vertrek in combinatie met ontslagen de werkgelegenheid geleidelijk afneemt. Dit is in overeenstemming met prognoses van het CPB.
De geleidelijkheid van dit proces kan voor een belangrijk deel worden toegeschreven aan de (economische) overheidsmaatregelen. Daardoor is tijd gewonnen die is gebruikt om maatregelen goed te overdenken, de omvang van (de effecten van) de economische crisis te beoordelen en goede prognoses te maken voor de personeelsbehoefte in de (nabije) toekomst.
Bezetting op peil houden
Bedrijven treffen een scala van maatregelen om de gevolgen van de crisis het hoofd te bieden. Naast maatregelen voor aanpassing van de personeelsomvang (krimp flexibele schil, vacaturestop e.d.) zijn dat vooral maatregelen om de bezetting op peil te houden, zoals bijvoorbeeld afspraken over opnemen van vakantiedagen en aanpassing van dienstroosters.
Problemen door afname collegiaal contact
Het overgrote deel van de werkgevers geeft aan problemen te ondervinden op het vlak van de sociale cohesie in het bedrijf. Dit betreft vooral bedrijven waar op grote schaal is overgegaan op thuiswerken. Om deze problemen te ondervangen, scheppen werkgevers op grote schaal nieuwe contactmomenten, vooral met behulp van digitale middelen.
Arbeidsvoorwaardenoverleg komt (langzaam) op gang
De coronacrisis heeft de afgelopen maanden geleid tot een sterke stagnatie van de onderhandelingen over arbeidsvoorwaarden. Op basis van de uitkomsten van de enquête mag worden verwacht dat het overleg in veel bedrijven de komende tijd weer op gang zal komen en dat het aantal nieuwe cao’s zal toenemen.
Inlichtingen
Jannes van der Velde, tel. 06 109 133 07, j.velde@awvn.nl
