Nieuwsbericht
Werkgevers hebben sinds 1 januari de mogelijkheid fiscaal gunstige afspraken te maken over vervroegde uittreding van werknemers (RVU-regeling). Deze tijdelijke regeling geldt voor een periode van vijf jaar. De eerste cijfers zijn bekend over het verwachte en daadwerkelijke gebruik van deze regeling: hoeveel werknemers kunnen en gaan er gebruik van maken?
Verwacht en daadwerkelijk gebruik RVU-regeling
Een recent onderzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid schat op basis van een enquête onder cao-partijen die betrokken zijn bij de 100 grootste cao’s, dat ruim 20.000 werknemers gebruik gaan maken van deze regeling gedurende de looptijd tot eind 2025. In 2021 hebben tot nu toe 1.500 personen gebruikgemaakt van de RVU-vrijstellingsregeling; de verwachting is dat dit aantal tegen het einde van jaar zal zijn opgelopen tot 2.500.
Bekijk ook de pagina over de dienstverlening van AWVN rond de tijdelijke RVU-vrijstelling.
Het aantal gebruikers is lager dan de totale doelgroep: het onderzoek geeft aan dat ongeveer 20 procent van de potentiële doelgroep die voldoet aan de voorwaarden er ook gebruik van wil maken. Deze schatting is gebaseerd op een enquête die liep tot eind april. Aangezien er sindsdien veel nieuwe RVU-afspraken zijn gemaakt in cao’s en veel respondenten aangeven dat het gebruik (nog) lastig is in te schatten, concludeert het onderzoek dat deze cijfers vooral als indicatie moeten worden gezien.
Het SZW-onderzoek is in lijn met het eerdere beeld van AWVN dat er veel afspraken over RVU-regelingen worden gemaakt. Het laat zien dat er eind juni in cao-afspraken die gelden voor 23 procent van de werknemers die vallen onder de 100 grootste cao’s, een concrete RVU-afspraak is gemaakt en voor 12 procent van de werknemers een onderzoek loopt naar een RVU-afspraak. Dit betekent dat er in cao’s die gelden voor 2 miljoen werknemers een RVU-afspraak is gemaakt of dat er een onderzoek naar loopt. AWVN zag eind juni dat in 50 procent van de nieuwe cao’s in 2021 een RVU-afspraak bevat, met een sterke toename in het tweede kwartaal (ten opzichte van het eerste).
De resultaten van dit onderzoek zijn interessant, omdat ze de eerste cijfers geven over verwacht en daadwerkelijk gebruik. Uiteraard zijn deze voorlopig, en zoals de onderzoekers aangeven zal het verwachte en daadwerkelijk gebruik toenemen naarmate er meer regelingen zijn afgesproken en uitgewerkt. Het onderzoek geeft aan dat verschillende cao-partijen werken aan meer inzicht in het gebruik van de regeling.
Vormgeving van RVU-afspraken
Inhoudelijk bevestigt het SZW-onderzoek eveneens het beeld dat AWVN eerder schetste: de precieze vormgeving van de regeling varieert sterk.
• Wat betreft de afbakening van de doelgroep, geldt dat die in afspraken die betrekking hebben op 33 procent van de werknemers wordt afgebakend door functies (denk aan medewerkers in ploegendienst, nachtdienst, buitendienst). Voor 52 procent van de werknemers met een RVU-afspraak geldt dat de doelgroep is afgebakend aan de hand van een minimumaantal dienstjaren. Dat aantal loopt uiteen van 5 tot 45. Gemiddeld is het minimumaantal dienstjaren 32. In veel gevallen wordt de doelgroep afgebakend aan de hand van zowel functie als dienstjaren: dat geldt voor 25 procent werknemers met RVU-afspraak.
• Als het gaat om de duur van de regeling geldt voor 22 procent van de werknemers met een RVU-afspraak dat de duur maximaal is (drie jaar), voor 12 procent is de duur twee jaar en voor 9 procent één jaar. Voor 27 procent is de duur afhankelijk van het aantal dienstjaren en voor 30 procent moet de duur nog worden uitgewerkt.
• Qua uitvoering geldt dat afspraken die van kracht zijn voor 41 procent van de werknemers worden uitgevoerd door de werkgever zelf, 18 procent door een sociaal fonds, 5 procent door een speciale stichting en 5 procent door de pensioenuitvoerder. In de rest van de afspraken is dat niet bekend.
• Veel cao-partijen doen een beroep op de MDIEU-subsidie (Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden) die gericht is op onder andere het financieel verlichten van knelpunten die kunnen optreden bij arrangementen voor eerder uittreden. Dit geldt voor cao-partijen die betrokken zijn bij afspraken voor 62 procent van de werknemers met een cao-afspraak. In 10 procent kiezen cao-partijen ervoor geen beroep te doen op de regeling, en in de rest van de gevallen is dat nog onbekend.
Wat verwacht AWVN?
Op basis van gemaakte afspraken en dit onderzoek, verwacht AWVN dat trend doorzet en dat ook het komende halfjaar veel RVU-afspraken worden gemaakt. Ook zullen eerder gemaakte afspraken concreet worden uitgewerkt. Daarmee neemt de potentiële doelgroep van de regeling in omvang toe. In hoeverre de doelgroep ook daadwerkelijk gebruik gaat maken van de regeling is op dit moment nog niet te zeggen. Het relatief beperkte gebruik tot nu toe, kan duiden op een opstartfase – maar er kunnen ook andere redenen aan ten grondslag liggen. Er is bijvoorbeeld nog niets bekend over welke werknemers (inkomens/functiegroepen) gebruik maken van de regeling. Dat zal moeten blijken uit evaluaties die later dit jaar in veel sectoren in het kader van het cao-overleg op het programma staan.
Daarnaast zal de uitkomst van de sectoranalyses naar de problematiek met betrekking tot duurzame inzetbaarheid en eerder uittreden in de sector (die verplicht onderdeel zijn van de MDIEU-subsidie), vermoedelijk ook zorgen voor meer aandacht voor het voorkomen van de noodzaak van vervroegde uittreding. Dat is een belangrijk aandachtspunt voor medewerkers aan het einde van hun loopbaan die door willen blijven werken en geen gebruik maken van regeling, maar zeker ook voor de jongere leeftijdsgroepen. In de afspraken die nu gemaakt worden gaat relatief veel aandacht uit naar (knelpunten bij) het werk van oudere werknemers, terwijl er ook bij de cohorten daaronder werk aan de winkel is om knelpunten in de toekomst te voorkomen. Daar ligt een grote uitdaging voor cao-partijen de komende jaren.
Heeft u vragen over (de vormgeving van) de RVU-regeling? AWVN kan helpen. Neem contact op met werkgeverslijn@awvn.nl
