Is het toegestaan om een alcohol- of drugstest onder werktijd uit te voeren?
In het arrest Hyatt/Dirksz was een werkneemster op staande voet ontslagen, nadat er cocaïnesporen waren aangetroffen in het urinemonster dat de werkgever had aangeleverd gebaseerd op het antidrugsbeleid. De werkneemster ging in beroep en stelde dat het antidrugsbeleid van de werkgever een ontoelaatbare inbreuk maakte op haar persoonlijke levenssfeer. Naar aanleiding van onder meer deze uitspraak rijst de vraag of de werkgever tijdens werktijd een alcohol- of drugstest mag uitvoeren.
Als de werkgever een alcohol- of drugstest uitvoert, verkrijgt hij bijzondere gezondheidsgegevens van de werknemer. Op grond van de AVG is het verwerken van bijzondere gezondheidsgegevens niet toegestaan. Het onder werktijd controleren op het gebruik van alcohol en drugs is op grond van de AVG alleen toegestaan, als sprake is van een wettelijke grondslag, het noodzakelijk is en de werkgever daarnaast passende maatregelen treft om de inbreuk op privacy en grondrechten van de werknemer te minimaliseren. Hiervan is momenteel alleen sprake in wetgeving over vervoer over de weg en de luchtvaart.
Momenteel bestaan er ten aanzien van arbeidsverhoudingen in Nederland geen specifieke wettelijke regelingen omtrent het uitvoeren van een alcohol- of drugstest. Als gevolg hiervan wil het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onder andere onderzoeken of er een wettelijke grondslag kan komen voor specifieke gevallen waarin een zodanig groot veiligheidsrisico bestaat.
Meer lezen over dit onderwerp? AWVN-advocaat Jikke Blokker schreef eerder over een uitspraak van de kantonrechter waarin de uitslag van een drugstest uiteindelijk leidde tot ontslag op staande voet. Uit die uitspraak blijkt duidelijk dat arbeidsrecht en privacyrecht niet altijd goed samengaan. Wat de ene kantonrecht aanvaardbaar acht in een concrete casus, kan bij een andere kantonrechter anders uitpakken. Bovendien kan het zijn dat een kantonrechter een privacyschending in een specifieke situatie toelaatbaar vindt, maar de Autoriteit Persoonsgegevens daar anders over denkt, met alle risico’s van dien.
