Mag een werkgever een werknemer ontslaan voor het weigeren van het aanzetten van een camera tijdens een ‘virtual classroom’?
Nee, zo heeft de rechter onlangs geoordeeld. In deze zaak diende een werknemer – telemarketeer in dienst van een Amerikaanse firma met een vestiging in Nederland – voor het volgen van een cursus gedurende de hele werkdag ingelogd te zijn in een ‘virtual classroom’, zijn scherm te delen en de camera aan te laten staan. De werknemer voelde zich hier niet prettig bij en had daarom enkel zijn scherm gedeeld en niet de camera aangezet. De werkgever ontsloeg de werknemer vanwege werkweigering.
De rechter heeft geoordeeld dat het ontslag niet rechtsgeldig is. Volgens de wettelijke vereisten heeft de werkgever de werknemer onterecht ontslagen omdat de reden (‘refusal to work; insubordination’) niet voldoende duidelijk kenbaar is gemaakt.
Daarnaast stelde de rechter dat aan het observeren van werknemers strenge eisen zijn verbonden. Volgens de werkgever zou het aanzetten van een camera een gelijksoortige situatie zijn als fysiek aanwezig zijn op kantoor. De rechter ging hier niet in mee, omdat bij fysieke aanwezigheid op kantoor geen gegevens worden verwerkt. De AVG biedt de werknemer in casu geen bescherming. De rechter toetste het recht op privacy van de werknemer daarom aan het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM, art. 8), en niet aan de AVG.
Dit verdrag heeft in beginsel alleen werking tussen de verhouding staat-burgers, maar onder omstandigheden kan ook in een privaatrechtelijke arbeidsverhouding een beroep worden gedaan op art. 8 EVRM. In deze zaak oordeelde de rechter dat de staat een grondrecht van de werknemer onvoldoende heeft beschermd.
De werknemer kreeg onder andere achterstallig loon uitbetaald, een vergoeding wegens onregelmatige opzegging en een transitievergoeding – een totaal een bedrag van 80.000 euro.
Cameratoezicht is dus enkel toegestaan als is voldaan aan enkele voorwaarden zoals een gerechtvaardigd belang, noodzaak, het uitvoeren van een privacytoets en het mensen attenderen op het feit dat zij met een camera gefilmd worden.
