Door ontwikkelingen als de krapte op de arbeidsmarkt, de oorlog in Oekraïne en de energietransitie wordt het voor organisaties steeds urgenter om wendbaar te zijn. Een bloeiende leercultuur maakt organisaties en werkenden wendbaarder. Toch zien we dat er bij veel organisaties nog een gat zit tussen de huidige en de gewenste leercultuur. In dit artikel maakt AWVN de balans op: hoe staat het ervoor met de leercultuur bij organisaties in Nederland?
Breng de leercultuur in beeld
Als indicator voor wendbaarheid heeft AWVN de leercultuur van meer dan 200 organisaties in beeld gebracht. Leercultuur is namelijk meer dan opleiden. Het gaat ook om ontwikkelen, niet alleen voor de huidige inzetbaarheid van werkenden, maar ook voor de toekomstige. Daarmee raakt het, naast geld en ruimte voor ontwikkelen, ook de organisatie van werk, zoals mogelijkheden tot taakvariatie, -verbreding of -verdieping en werkplekleren. Deze elementen zijn onderdeel van de AWVN-scan leercultuur.
‘Met de uitkomsten van en toelichting op de AWVN-scan leercultuur hebben we het MT kunnen overtuigen meer te investeren in ontwikkelen. We hebben meer ruimte gekregen voor werkplekleren.’
Danny Koppeschaar
KLM Catering Services
Hoe het met de leercultuur van een organisatie gesteld is, hangt af van de richting die organisaties willen geven aan opleiden en ontwikkelen en welk doel zij hiermee nastreven. AWVN onderscheidt in haar scan vier niveaus ontwikkeldoelen. De niveaus variëren van kortetermijndoelen noodzakelijk voor functiebehoud tot langetermijndoelen voor toekomstige arbeidsmarktwaarde. Gerangschikt naar aflopende termijn en oplopend belang van de functie bij investeren in leren en ontwikkelen zijn de vier te onderscheiden doelen:
- Integraal: gericht op de persoonlijke ontwikkeling en de toekomstige arbeidsmarktwaarde
- Proactief: gericht op loopbaanontwikkeling, op het versterken van aanwezige competenties
- Planmatig: gericht op taakverbreding of taakverdieping (specialisatie), op het benutten van aanwezige competenties
- Reactief: gericht op noodzakelijke opleidingen voor functiebehoud, op het behouden van competenties
Gat tussen huidige en gewenste leercultuur
Meer dan 200 organisaties hebben ingevuld wat hun huidige ontwikkeldoelen zijn en wat hun ambitie is (zie figuur). Wat direct opvalt, is de afstand die er zit tussen de huidige leercultuur en de gewenste.
De huidige ontwikkeldoelen zijn voor twee derde gericht op de functie die medewerkers nu vervullen (68%). Bijna een derde (32%) van de doelen is gericht op functiebehoud (reactief), het voldoen aan de voor de functie noodzakelijke kwalificaties, en ruim een derde op taakverbreding of -verdieping (36%).
De ambitie ligt op een beduidend hoger niveau. De helft geeft aan loopbaangericht te willen ontwikkelen (proactief) en bijna een derde (32%) wil de persoonlijke leerbehoefte centraal stellen. Werk aan de winkel dus om organisaties en werkenden wendbaarder te maken.
Tips voor het verbeteren van de leercultuur
- Breng uw huidige leercultuur in beeld, bijvoorbeeld met de AWVN-scan leercultuur;
- Formuleer uw gewenste leercultuur;
- Kijk naar de vier knoppen waaraan u kunt draaien en bepaal de overeenstemming dan wel afwijking met uw ambitie (gap-analyse):
de wijze waarop de leiding ontwikkeling van medewerkers stimuleert en aanstuurt (regie bedrijf);
de ruimte die er is voor leren en ontwikkelen in tijd, geld en taakvariatie;
de ruggensteun die uw organisatie biedt aan medewerkers om hun ontwikkelvraag te formuleren en tijdens het ontwikkelen;
de mate waarin medewerkers gemotiveerd zijn tot ontwikkelen en de invloed die zij op hun ontwikkeling uitoefenen (regie medewerker). - Richt uw organisatie in op uw ambitie door de knoppen stapsgewijs in de gewenste richting te draaien met concrete acties.
De AWVN-scan leercultuur brengt de informatie die u nodig hebt voor u in beeld. AWVN-adviseurs Ditmer Rouwenhorst en Margreet Xavier kunnen u verder helpen met uitleg over en inrichting van de leercultuur.
Stel uw vraag over de leercultuur aan mij
