De Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) is op 1 januari 2020 in werking getreden.
De wet bevat maatregelen rond flexibele arbeid, het ontslagrecht, de transitievergoeding en sociale zekerheid. De Wab wijzigt Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs, de Wet financiering sociale verzekeringen en enige andere wetten.
De Wab heeft als doel de kosten- en risicoverschillen tussen contractvormen te verminderen, zodat flexibel werk wordt gebruikt waar de aard van het werk daarom vraagt en niet alleen omdat het een kostenvoordeel oplevert. Ook beoogt de Wab het aangaan van een vast contract aantrekkelijker te maken voor werkgevers, zodat voor werkenden meer perspectief op zekerheid ontstaat.
Om dit te bereiken bevat de wet maatregelen op het terrein van flexibele arbeid en het ontslagrecht. Bovendien wordt het aanbieden van een vast contract aantrekkelijker gemaakt door de WW-premie voor vaste contracten lager vast te stellen dan voor tijdelijke contracten.
De belangrijkste maatregelen uit de Wab bij de introductie ervan in 2020, kort op een rij.
Oproepovereenkomsten
U moet de oproepkracht voortaan ten minste vier dagen van tevoren schriftelijk of elektronisch oproepen. Zo niet, dan hoeft de oproepkracht niet te komen. Verder houdt de oproepkracht recht op loon als de oproep binnen vier dagen voor het begin van de arbeid wordt ingetrokken of gewijzigd.
Als u na 12 maanden het dienstverband wenst voort te zetten, moet u de oproepkracht een aanbod doen voor een vaste arbeidsomvang, wat wil zeggen dat het duidelijk moet zijn hoeveel uur de werknemer voor u werkt. Die arbeidsomvang moet tenminste gelijk zijn aan het gemiddelde van de arbeidsomvang van de voorafgaande 12 maanden.
Meer informatie: Oproepkrachten
Hogere WW-premie flexibele contracten
De WW-premie voor flexibele contracten gaat omhoog. Dat betreft oproep-, nuluren-, min/maxcontracten en tijdelijke overeenkomsten. Meer informatie: premiedifferentiatie WW.
Verruimde ketenregeling
Een dienstverband voor onbepaalde tijd ontstaat na verloop van 36 maanden of bij meer dan drie arbeidsovereenkomsten (en dus niet meer al na verloop van 24 maanden). Dit geldt ook als de lopende arbeidsovereenkomst is aangegaan vóór 1 januari 2020 (directe werking). Dit is dus een verruiming van de ketenregeling.
Gewijzigde transitievergoeding
De berekening van de transitievergoeding wordt anders, wat vaak voordeliger uitpakt voor u als werkgever. De transitievergoeding geldt voor iedereen vanaf dag 1 (ook voor tijdelijke arbeidsovereenkomsten) en bedraagt 1/3 maandsalaris per dienstjaar. De huidige transitievergoeding blijft gelden voor procedures die in 2019 zijn gestart.
Compensatie transitievergoeding
Vanaf 1 april 2020 kunt u bij het UWV een compensatie voor de transitievergoeding krijgen die u heeft betaald aan zieke werknemers die twee jaar ziek waren. Dit kan met terugwerkende kracht tot 1 juli 2015. U kunt de relevante stukken (via een nog beschikbaar te stellen digitaal formulier) bij het UWV indienen vanaf 1 april tot (voor oude gevallen) 1 oktober 2020. Voor nieuwe gevallen heeft u steeds 6 maanden de tijd.
Nieuwe ontslaggrond
De WAB introduceert een nieuwe ontslaggrond, de zogeheten cumulatiegrond (i-grond). Deze combinatiegrond maakt het mogelijk meerdere ontslaggronden uit de wet te combineren.
Payrolling
Om te voorkomen dat payrolling gebruikt wordt als instrument om te concurreren op arbeidsvoorwaarden, gaan voor de payrollmedewerker dezelfde arbeidsvoorwaarden gelden als wanneer hij rechtstreeks in dienst zou zijn bij de opdrachtgever.
• Meer informatie: Payrolling en de Wab.
Wet arbeidsmarkt in balans op hoofdlijnen
Download het whitepaper Wet arbeidsmarkt in balans op hoofdlijnen, waarin AWVN-juristen Marco Veenstra en Jan Mathies gedetailleerd ingaan op de verschillende onderdelen van de Wab. Laatst geactualiseerd op 6 januari 2020.
Wab op hoofdlijnen (versie januari 2020)Webpaper
Tien vragen over de Wet arbeidsmarkt in balans geeft in Q&A-vorm antwoord op veel gestelde vragen over de nieuwe wet.
