In dit blog komt de zogeheten WMCO-melding aan bod. Wat is dat nu eigenlijk en wanneer en hoe moet u dat doen? En wat als u het niet doet?
De Wet melding collectief ontslag (WMCO) is van toepassing als:
• de werkgever het voornemen heeft om dienstverbanden van twintig of meer werknemers binnen een periode van drie maanden te beëindigen;
• het ontslag om bedrijfseconomische redenen is;
• het aantal van 20 of meer werknemers voorkomt binnen één werkgebied van de WMCO.
In dit weblog informeren de advocaten en juristen van AWVN u geregeld over actuele arbeidsrechtelijke ontwikkelingen.
De definitie van ‘ontslag’ is behoorlijk breed. Ook een beëindiging met wederzijds goedvinden (met een vaststellingsovereenkomst) valt hieronder. En zelfs een substantiële wijziging van wezenlijke elementen van de arbeidsovereenkomst valt onder die noemer. Zie hiervoor ook een uitspraak van het Europese Hof van Justitie uit 2017.
Bereken termijn
Voor wat betreft de termijn van 3 maanden heeft het Europese Hof van Justitie in een kersverse uitspraak (oktober 2020) uitgemaakt hoe de referentieperiode moet worden berekend om te bepalen of sprake is van een collectief ontslag. Namelijk door elke periode in aanmerking te nemen waarin het individuele ontslag heeft plaatsgevonden en waarin zich het grootste aantal ontslagen heeft voorgedaan, om redenen die geen betrekking hebben op de persoon van de werknemer. Op basis van de WMCO kan dus worden gekeken naar de drie maanden vóór, na, of gedeeltelijk vóór en gedeeltelijk na het betreffende individuele ontslag. Het lijkt er dus op dat er, na deze uitspraak, sneller sprake kan zijn van een collectief ontslag in de zin van de WMCO, afhankelijk van wanneer het grootste aantal bedrijfseconomische ontslagen heeft plaatsgevonden ten opzichte van het individuele ontslag.
Melden
Als aan bovengenoemde voorwaarden is voldaan, is er sprake van een collectief ontslag. U moet zich dan houden aan de regels van de WMCO. Een van de belangrijkste aspecten van de WMCO is dat u een melding moet doen van het voornemen van ontslag bij de vakbonden. Dit geldt ook als u geen cao heeft. U raadpleegt de vakbonden over de voorgenomen ontslagen. Als de vakbond niet (op tijd) reageert op de uitnodiging, wordt u geacht aan deze verplichting te hebben voldaan. Let op: er zijn cao’s waarin staat dat de werkgever ook bij minder dan 20 werknemers de vakbonden op de hoogte moet brengen.
Daarnaast schrijft de WMCO voor dat u een (gelijktijdige) melding moet doen van het voornemen van ontslag bij het UWV. In mijn praktijk kom ik het wel tegen dat een werkgever denkt dat hij met de WMCO-melding een ‘collectief ontslag’ kan aanvragen. Dat is dus niet juist. Het gaat hier in die zin ‘slechts’ om een melding en niet om een ontslagaanvraag. Overigens dient u bij de melding al wel een behoorlijk goed idee te hebben van de ontslaglijst en wie daar op staan (zie ook hieronder).
Het doel van de meldingsplicht aan de vakbonden is dat de werkgever hen in de gelegenheid stelt om in overleg te treden over (1) de mogelijkheid om collectieve ontslagen te voorkomen of te verminderen en (2) de mogelijke gevolgen te verzachten, bijvoorbeeld door het sluiten van een sociaal plan.
De werkgever moet een gedetailleerd overzicht van informatie verstrekken aan het UWV en aan de vakbonden. Voor een lijst van de te verstrekken informatie, verwijs ik naar art. 4 lid 2 WMCO voor de vakbonden en art. 4 lid 4 WMCO voor het UWV.
Na de melding bij het UWV en de vakbonden, moet u één maand wachten (de zogenaamde wachttijd) voordat u tot ontslag (dus ook het sluiten van een vaststellingsovereenkomst) kan overgaan. Dat is alleen anders wanneer de vakbonden verklaren dat de melding is gedaan en dat zij zich kunnen vinden in het ontslag. Dit komt weinig tot niet voor in de praktijk.
Als u de WMCO-melding niet heeft gedaan, zal om te beginnen het UWV de ontslagaanvragen niet in behandeling nemen. Bovendien kan de individuele werknemer dan het ontslag (dus ook als dat via een vaststellingsovereenkomst tot stand is gekomen) achteraf vernietigen. Dit kan betekenen dat de werknemer nog in dienst is en dus de mogelijkheid heeft om een loonvordering in te stellen. Het niet naleven van de WMCO kan dus vergaande gevolgen hebben.
Hebt u hulp nodig om te bepalen of er in uw situatie sprake is of zal zijn van een collectief ontslag en wilt u dan een concreet stappenplan om verder te gaan? Neemt u dan gerust contact op met AWVN-advocaten!