Tegenwoordig is de Ziektewet, die uitgevoerd wordt door het UWV, alleen nog toegankelijk voor specifieke groepen (′vangnetters′) waarop de loondoorbetalingsverplichting voor de werkgever bij ziekte niet van toepassing is.
Dit betreft voor het overgrote deel:
• uitzendkrachten en oproepkrachten
• werknemers met een aflopend tijdelijk arbeidscontract (eindedienstverbanders)
• werknemers die onder een no-riskpolis vallen (arbeidsgehandicapten)
• werknemers die vanwege zwangerschap (vóór het Wazo-zwangerschapsverlof, dan wel aansluitend aan dat verlof) niet kunnen werken
• WW-gerechtigden.
Korte geschiedenis ontwikkeling Ziektewet 1996-heden
• Met de invoering in 1996 van de Wet uitbreiding loondoorbetalingsplicht bij ziekte (Wulbz) veranderde de Ziektewet ingrijpend van karakter. Werkgevers werden toen verplicht hun zieke werknemer 52 weken door te betalen. Dit betekende de facto privatisering van de Ziektewet. De loondoorbetalingsverplichting werd vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek; werkgevers konden er voor kiezen het risico af te dekken door een verzekering af te sluiten.
• De invoering van de loondoorbetalingsverplichting had als doel werkgevers te prikkelen het ziekteverzuim terug te dringen en daarmee ook de instroom in de WIA (toen nog: WAO). Dat lukte pas nadat in 2002 de Wet verbetering poortwachter (Wvp) – die van werkgevers tijdige inspanningen verlangt op het gebied van de re-integratie van hun zieke werknemers – en in 2004 met de Wet verlenging loondoorbetalingsverplichting bij ziekte (VLZ, wettekst) de loondoorbetalingsverplichting met nog een jaar werd verlengd (104 weken).
• De Wvp en VLZ zorgden ervoor dat er minder ‘gewone’ werknemers in de WIA terechtkwamen, maar hadden voor vangnetters niet het beoogde effect. De invoering in 2013 van de Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (Bezava), ook wel de wet Modernisering Ziektewet genoemd, had vooral tot doel om het beroep van vangnetters op de Ziektewet en de WIA te verminderen.
Bij het samenstellen van dit overzicht is dankbaar gebruik gemaakt van een artikel op de site van het UWV, Ziektewet: van wet voor iedere werknemer tot vangnetfunctie
