Achtergrondartikel
Tijdens de Ramadan vasten moslims gedurende een maand vanaf de dageraad tot zonsondergang. Hoe gaat u binnen uw organisatie om met vastende medewerkers, terwijl het werk doorgaat? AWVN geeft een aantal tips.
Wanneer begint de Ramadan in 2025?
Het begin en einde van de vastenmaand hangt voor de meeste moslims af van de stand van de maan. In 2025 is de Ramadan op vrijdag 28 februari gestart na zonsondergang. De vastenperiode duurt tot en met zondagavond 30 maart.
Wat u moet weten over de Ramadan?
Tijdens de vastenperiode drinken en eten moslims niet vanaf de dageraad tot zonsondergang. Tussen deze uren zijn roken en seks ook niet toegestaan. De Ramadan is een periode van bezinning. Liefdadigheid, vrijgevigheid en saamhorigheid zijn extra belangrijk. Na zonsondergang komen moslims vaak met familie samen om het vasten te verbreken met een maaltijd: de iftar.
Er zijn in Nederland bijna 1 miljoen moslims. Het merendeel doet mee aan de Ramadan, maar kinderen bijvoorbeeld niet. En moslims hoeven tijdens ziekte, reizen, menstruatie of zwangerschap niet te vasten. Zij kunnen ervoor kiezen om de vastenperiode later in te halen.
Ramadan en de werkvloer: hoe kan ik werknemers die vasten ondersteunen?
Het werk gaat tijdens de Ramadan door. Maar het zou kunnen dat werknemers minder fit zijn omdat zij vasten, of omdat het dag- en nachtritme anders is dan normaal. Wat kunt u doen als werkgever? Een paar tips op een rij.
- Laat leidinggevenden extra aandacht besteden aan medewerkers die vasten en in de gaten houden of het goed gaat met de medewerker. Houd daarnaast rekening met zware werkzaamheden die veel inspanning vragen.
- Bekijk of aanpassingen in het rooster mogelijk en wenselijk zijn. Misschien vinden de vastende medewerkers het bijvoorbeeld prettig om meer nachtdiensten te werken. Of spreek af dat zij de lunchpauze mogen overslaan en in plaats daarvan eerder beginnen of stoppen.
- Geef andere medewerkers voorlichting over de Ramadan, zodat er (meer) onderling begrip is tussen collega’s. En vraag hen om respect te tonen voor de vastende collega.
Diversiteitsdag: feestdag uitruilen voor Eid Al Fitr (Suikerfeest)
De vastenmaand wordt afgesloten met Eid Al Fitr. In Nederland wordt de benaming ‘Suikerfeest’ nog vaak voor deze dag gebruikt. Volgens veel moslims dekt die naam de lading niet. Moslimorganisaties pleiten er daarom voor om in Nederland ook de benaming Eid Al Fitr te hanteren. Dit betekent het feest van het verbreken van het vasten. Dit is vaak een groot familiefeest. Men gaat bij elkaar op bezoek en geeft elkaar cadeautjes of geld. En er wordt flink uitgepakt met allerlei zoete lekkernijen. Wat kunt u als werkgever doen om werknemers deze feestdag te laten vieren?
Feestdagenverlof in de praktijk: wat staat er in cao-afspraken?
In 2024 zijn er 20 cao’s afgesloten waarin een afspraak staat opgenomen over het uitruilen van feestdagen. Zo kunnen medewerkers van Carglass een aantal erkende feestdagen in de cao ruilen voor een andere feestdag. Een medewerker kan ervoor kiezen om bijvoorbeeld op Tweede Paasdag te werken en op de dag van Eid Al Fitr (het Suikerfeest) vrij te nemen. Ook bij Fokus zien we een vergelijkbare afspraak: daar kunnen maximaal drie feest- en gedenkdagen worden geruild. RTL Nieuws biedt medewerkers de mogelijkheid om Goede Vrijdag als vrije dag uit te ruilen voor een dag die past bij hun levensovertuiging.
Verschillende werkgevers geven hun werknemers de mogelijkheid om verlof voor traditionele Nederlandse feestdagen uit te ruilen voor een verlofdag die vanwege hun geloof of culturele achtergrond belangrijk is. Bijvoorbeeld Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag, of Goede Vrijdag (als dat een betaalde feestdag is in uw cao of arbeidsvoorwaardenregeling) kan worden uitgeruild voor Eid Al Fitr. Of werknemers krijgen één diversiteitsdag die ze naar eigen keuze mogen inzetten. Dit past in de bredere trend om feestdagen meer aan te laten sluiten bij individuele behoeften van werknemers.
Preference
Vinden uw medewerkers het ruilen van verlofdagen belangrijk? Preference is de digitale onderzoekstool van AWVN om snel inzicht te verkrijgen in wat uw medewerkers belangrijk vinden en waarderen. U kunt Preference voor ieder onderzoek onder medewerkers inzetten.
